Nieuws.

Kan de opleiding tot wervelkolomchirurg geoptimaliseerd worden?

De wervelkolom is een ingewikkeld, essentieel, vitaal onderdeel van het menselijk lichaam. Een harde buitenkant met complexe gewrichtsstructuren, die een zachte, zeer vitale weefselstreng omringt. Alleen bij de schedel en de hersenen is er ook een harde schil van bot rondom een grote hoeveelheden zacht, neurogeen weefsel.

Als mensen last krijgen van hun rug of nek, of uitstraling in een been of arm kan er een probleem zijn ergens in de wervelkolom. Waar ga je dan naar toe als potentiële patiënt? Je kunt naar de orthopedisch chirurg of de neurochirurg. Naar die laatste word je niet primair verwezen, maar dat gaat dan via de neuroloog. Maar de logistiek is niet het onderwerp van dit stuk. Waar het wel om gaat is dat uit meerdere publicaties duidelijk wordt dat met welke pet naar wervelkolom pathologie gekeken wordt, van invloed kan zijn op het klinische resultaat.

In een recente publicatie van Wu et al. is beschreven wat de beste volgorde is van opereren bij patiënten met een ‘hip-spine syndrome’. Dan moet uiteraard allereerst duidelijk worden dat bij lage rugklachten niet alleen de rug maar ook de heup verantwoordelijk kan zijn voor de klachten. Uit deze studie bleek dat patiënten met het ‘heup-wervelkolomsyndroom’ aanvankelijk meer baat hebben bij een totale heup vervanging, waardoor de latere behoefte aan een operatie voor een lumbale spinale stenose mogelijk afneemt. De uitzonderingen waren die patiënten met minder ernstige heupartrose en symptomen van ernstige spinale stenose. Nu blijkt uit een studie uit Taiwan dat het ‘heup-spine syndrome’ eerder wordt gedetecteerd door orthopedische chirurgen (misschien wel een open deur) (Yin et al. 2021). De consequentie kan zijn dat patiënten misschien onnodig worden geopereerd aan de wervelkolom als de heup niet in het standaard diagnostische protocol zit bij stenose klachten van de onderrug?

Een ander punt is de plaats van wervelkolom chirurgische training in de opleiding. De uitkomst van een Amerikaanse survey van 2019 geeft aan dat assistenten neurochirurgie meer wervelkolomoperaties uitvoeren in hun opleiding dan hun orthopedische collega’s (Pham et al. 2019). Hoewel het volume in casussen niet alleen de kwaliteit van de training kan bepalen, kan het een maatstaf zijn om te beoordelen welk bepaald geaccepteerd volume van optimale wervelkolom trainingen moet worden nagestreefd. En hier is er ook weer een taak om zowel de ‘softe’ als ‘harde’ skills bij beide specialistische opleidingen aan bod te laten komen.

Door het organiseren van multidisciplinaire teams in het diagnostische als ook operatieve traject kan beter gedifferentieerd worden naar pathologie die voorop staat. Zijn er grote standsafwijkingen in de wervelkolom? Is de heup primair van invloed? Wat kan er gedaan worden om de spinale alignment biomechanisch zo optimaal mogelijk te krijgen in het ‘multi-gewricht-construct’ in de wervelkolom? Waar zit de neurogene afwijking en welke strategie kan worden ingezet om per-operatieve zenuwweefselschade te voorkomen? Er zijn gelukkig in Nederland initiatieven in deze richting, waaronder de Rugpoli van het Spine Centrum Maastricht, waar naast de neurochirurg en de orthopeed ook de neuroloog, revalidatiearts, medisch psycholoog en psychiater in het team plaats kunnen nemen.

Momenteel vergt goede wervelkolomchirurgische zorg nog een nauwgezette samenwerking van de orthopedisch chirurg en neurochirurg zolang er nog geen officiële wervelkomchirurgische opleiding is in Nederland.

Wat zou het voordeel zijn van een officieel opleidingsprogramma tot wervelkolomchirurg?

Gespecialiseerde expertise

Wervelkolomchirurgie omvat een breed scala aan procedures, van eenvoudige decompressies tot complexe langdurige operaties voor deformiteiten, waar uitgebreide correcties moeten worden uitgevoerd, inclusief het plaatsen van (veel) hardware. Een speciaal trainingsprogramma zou neurochirurgen en orthopedisch chirurgen gespecialiseerde kennis en vaardigheden geven die nodig zijn om verschillende spinale aandoeningen effectief te behandelen. Door zich te concentreren op de fijne kneepjes van beide vakgebieden, ontwikkelen chirurgen expertise in de diagnostiek als ook het plannen en uitvoeren van het brede pallet aan operaties, wat zou kunnen resulteren in verbeterde patiëntresultaten.

Standaardisatie en kwaliteitsborging

Een gestructureerd trainingsprogramma zorgt voor standaardisatie en consistentie in de opleiding en training van wervelkolomchirurgen. Een programma, opgebouwd uit uitgebreide richtlijnen, curricula en competenties, waaraan alle deelnemende chirurgen moeten voldoen. Hierdoor kan een uniformiteit in chirurgische technieken en veiligheidsprotocollen ook weer een optimale patiëntenzorg bevorderen.

Interdisciplinaire samenwerking

Een speciaal trainingsprogramma zou interdisciplinaire samenwerking bevorderen, waardoor chirurgen van beide specialismen kennis kunnen uitwisselen, expertise kunnen delen en een uniforme benadering van wervelkolomchirurgie kunnen ontwikkelen. Door samenwerking aan te moedigen, benut het programma de sterke punten van elk specialisme, wat wederom resulteert in goede zorg voor patiënten.

Een opleiding, die beide kanten van de wervelkolom-medaille evenveel aandacht geeft en die chirurgen aflevert die orthopedisch én neurochirurgisch kunnen denken. Zou zomaar kostenbesparend kunnen zijn.

Literatuur

Wu M, Kim B, Schwartz A, Wellman S, Cochrane N, Bolognesi M, Ryan S. Does Order of Operation Matter in Patients Who Have Concomitant Hip and Spine Pathology? Arthoplasty 38 (2023) S106-S113. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0883540323003947

Yin TC, Wegner A, Lu ML, Yang YH, Wang YC, Kung WM, Lo WC. Do Orthopedic Surgeons or Neurosurgeons Detect More Hip Disorders in Patients with Hip-Spine Syndrome? A Nationwide Database Study. Brain Sci (2021) 11(4):485 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33920497/

Pham M, Jakoi A, Wali A, Lenke L. Trends in Spine Surgery Training During Neurological and Orthopaedic Surgery Residency: A 10-Year Analysis of ACGME Case Log Data. J Bone Joint Surg Am (2019) 20;101(22):e122. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31764374/